Produkcja obwodów drukowanych w zgodzie ze środowiskiem naturalnym - klasyfikacja odpadów

Produkcja obwodów drukowanych to proces bardzo złożony. Wykorzystuje się w nim szeroki wachlarz materiałów oraz substancji chemicznych. Wiele z nich wymaga specjalnego przechowywania, a także zastosowania specjalistycznych metod utylizacji. Niektóre z substancji są niebezpieczne dla człowieka oraz środowiska naturalnego.

W serii niniejszych artykułów postaramy się przybliżyć zagadnienia z zakresu gospodarowania odpadami powstającymi przy produkcji obwodów drukowanych w firmie TS PCB, oraz stosowane rozwiązania ograniczające ich ilości. Zasadniczym celem tych działań jest minimalizacja negatywnego oddziaływania na środowisko naturalne.

Klasyfikacja odpadów - przechowywanie i utylizacja

Odpady dzielimy na niebezpieczne oraz pozostałe. Należą do nich te, które nie wywierają bezpośredniego, niszczącego wpływu na otoczenie. Odpady niebezpieczne, wytwarzane podczas procesu produkcji obwodów drukowanych, stanowią największe zagrożenie dla ludzi oraz środowiska. Wymagają w związku z tym specjalnego sposobu przechowywania oraz utylizacji.

Zawierają wiele niebezpiecznych związków chemicznych: kwas solny, azotowy, siarkowy, stężone zasady potasowe i sodowe, amoniak, wodę królewską. Takimi odpadami są m.in.: zużyte kąpiele z różnych procesów, kwasy/alkalia trawiące, odpady z procesu mikrotrawienia, zużyte roztwory utrwalaczy, materiały filtracyjne i sorbenty, a także opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczone.

Odpady niebezpieczne gromadzone są i przechowywane w specjalnych pojemnikach typu Mauzer (fot. 1).

Fot. 1. Pojemnik typu Mauzer

Mają one typowo pojemność 1 m³, umiesz­czone są w odpowiednio przygotowanych miejscach niedostępnych dla osób postronnych. Po napełnieniu przekazywane są do utylizacji specjalistycznym firmom – głównie dostawcom kąpieli lub ich składników, które drogą recyklingu odzyskują część substancji, z których część jest ponownie wykorzystywana.

Odpady inne niż niebezpieczne, czyli takie, które nie spełniają kryteriów klasyfikacji do żadnej klasy zagrożenia, tzn. nie są klasyfikowane zgodnie z przepisami CLP (w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pako­wania) lub nie spełniają kryteriów PBT/vPvB (ocena bezpieczeństwa chemicznego wg REACH).

Do tego typu odpadów należą m.in.: szlam z podczyszczalni, wióry z toczenia oraz zużyte materiały szlifierskie, opakowania, tekstylia, ubrania robocze niezawierające pozostałości substancji niebezpiecznych, oraz pojemniki po tonerach/tuszach, złom oraz puszki, kable, odpady remontowe, odpady komunalne.

Większość z nich poddawana jest recyklingowi.